sobota, 31 sierpnia 2013

Czekoladowa pokusa

"W życiu pada wiele pytań, na które czekolada przynosi odpowiedź " 
Nigella Lawson
Kakaowiec pochodzi z Ameryki Południowej i od VII wieku naszej ery był uprawiany przez Majów, którzy handlowali jego owocami i wykorzystywali jako środek płatniczy.W 1502 r. Krzysztof Kolumb przywiózł ziarna kakaowca do Hiszpanii, zaś Cortes rozpropagował napój z rozkruszonych ziaren kakaowca i zimnej wody. Z czasem zaczęto dodawać wanilię, przyprawy, miód, cukier. Wierzono, że kakao pomaga na wiele dolegliwości. W XVII wieku kakao podbiło już całą Europę.
Na początku XIX wieku holenderski chemik Coeraad von Houten wynalazł prasę do usuwania tłuszczu z ziaren i rozwinął metodę neutralizacji kwasów. Dzięki temu zdołał wyprodukować niemal czyste masło kakaowe i wyrabiać z niego bloki, które następnie mielono, aby otrzymać kakao w proszku, dodawane do potraw. Od tej chwili kakao można było nie tylko pić, ale również jeść. W 1847 r. w Wielkiej Brytanii zaczęto sprzedawać czekoladę Fry'a, a w Szwajcarii powstały słynne firmy produkujące czekoladę. W 1875 roku po raz pierwszy połączono ją z mlekiem skondensowanym i powstała czekolada mleczna.
Kakaowiec rośnie w Afryce, Indiach Zachodnich, na tropikalnych terenach obu Ameryk i na Dalekim Wschodzie. Zebrane ziarna kakaowca pozostawia się na słońcu, aby zyskały charakterystyczny aromat, następnie usuwa łuski, a z części jadalnej wytwarza miazgę i masło kakaowe. Dzięki dalszej obróbce powstają różne rodzaje czekolady
Najcenniejszym i najważniejszym składnikiem czekolady jest ziarno kakaowca. Mleczna musi zawierać co najmniej 25 % składników pochodzących z ziaren kakaowca, poza tym mleko, proszek mleczny, wanilię. Deserowa powinna mieć przynajmniej 60 % składników z ziaren kakaowca. Biała czekolada, nie wiedzieć czemu nazywana czekoladą, nie zawiera kakao, za to dużo cukru i tłuszczu z kakaowca.
Czekolady z dodatkami ( rodzynki, orzechy) są bardziej kaloryczne, natomiast nadziewane niestety mają wiele chemicznych dodatków. Im więcej kakao w czekoladzie a mniej cukru tym jest ona zdrowsza. Dobra czekolada powinna być bez nalotu, przyjemnie pachnieć, powinna trzaskać pod palcami podczas łamania. Podobnie, jak inne produkty spożywcze nie powinna zawierać mnóstwa składników i udziwnień typu, bąbelki, dodatki light. Dlatego tak samo jak podczas kupowania wszystkich produktów spożywczych czytajmy etykiety.
Czekolada zawiera pewien magiczny składnik - tryptofan, który przekształca się w naszym organizmie w serotoninę, tzw. hormon szczęścia. Serotonina jest hormonem odpowiedzialnym za rytm snu, nastrój, pociąg seksualny a także temperaturę. Ale pamiętajmy, że źródłem magnezu, witaminy C , czy manganu niezbędnych do produkcji serotoniny są również świeże warzywa, owoce i orzechy.
Czekolada znana jest także jako jeden z najpopularniejszych afrodyzjaków. Podczas spożywania czekolady wytwarzana jest fenyloatylamina - neuroprzekaźnik zwany " hormonem miłości"
Dzięki zawartości kofeiny ( ok. 5-10 mg w tabliczce ) oraz teobrominy (aktywna biologicznie pochodna ksantyny, główna substancja uzależniająca charakterystyczna dla czekolady ) następuje zwężenie naczyń krwionośnych, następuje pobudzenie organizmu, poprawa koncentracji.
Natomiast zwiększenie poziomu glukozy powoduje, że organizm dostaje dużą dawkę kalorii a tym samym energii.W czekoladzie znajduje się też dużo jonów magnezu, który odpowiada za prawidłową pracę mięśni, szczególnie mięśni prążkowanych serca oraz poprawia koncentrację.
Największe stężenie wszystkich aktywnych składników zawiera czekolada gorzka, o dużej zawartości kakao powyżej 60 %. Bogata jest ona w przeciwutleniacze, korzystne dla serca. Antyoksydanty, które znajdują się w ziarnach kakaowych neutralizują wolne rodniki. Ostatnie badania naukowe wykazały, że ciemna czekolada, dzięki obecności flawonoidów może poprawić jakość widzenia w niekontrastującym otoczeniu i przebieg procesów umysłowych. Zawartość flawonoidów sprawia, że czekolada zapobiega miażdżycy i zakrzepom. Dzięki dużej zawartości alkaloidu -teobrominy czekolada pobudza pracę nerek i jako łagodny środek moczopędny oczyszcza je. Naukowcy odkryli , że teobromina łagodzi również kaszel. Masło kakaowe ma znakomite oddziaływanie na cerę, dlatego na jego bazie powstaje sporo produktów kosmetycznych.
Niestety nie jest wskazana a wręcz szkodliwa dla naszych domowych pupili. Dlatego nie częstujmy nią naszych futrzaków.
Czekolada to prosty sposób na poprawę nastroju, porcję energii, pobudzenie do działania.
Ale...No, właśnie...;-)

100 g czekolady gorzkiej to ok. 480 kcal
100 g czekolady mlecznej to 530 kcal
100 g czekolady białej to ponad 550 kcal
100 g czekolady nadziewanej to ok. 600 kcal

Dlatego, pamiętajmy nie cała tabliczka a 1-2 kostki czekolady, najlepiej gorzkiej.

Kliknij aby wejść do czekoladowego kącika w internecie.


piątek, 30 sierpnia 2013

Moc zielonych różyczek czyli uzdrawiające brokuły

Brokuły znane są od prawie trzech tysięcy lat. W Europie rozpowszechnili je Włosi.
Są jednym z najbardziej przebadanych warzyw, noszącym miano superpożywienia.
Zawierają beta-karoten, który neutralizuje cząsteczki wolnych rodników, uszkadzających błony komórkowe.
Są doskonałym źródłem błonnika, wpływającego na regularną pracę przewodu pokarmowego.
Zawarte w brokułach glukozynolaty po zjedzeniu rozbijają się na liczne związki takie jak indole, sulforafan, izotiocyjaniany, które wykazują działanie przeciwnowotworowe. Indole to związki, które chronią przed nowotworami hormonozależnymi, takimi jak rak piersi czy gruczołu krokowego.
Izotiocyjaniany to związki, które pobudzają organizm do produkcji własnych enzymów o działaniu przeciwnowotworowym, przez co neutralizują czynniki rakotwórcze, zawarte np. w dymie tytoniowym.
Brokuły są źródłem kwasu foliowego, witaminy z grupy B, która może redukować prawdopodobieństwo wystąpienia choroby nowotworowej oraz niektórych wad wrodzonych układu nerwowego. Pomaga również kontrolować stężenie homocysteiny, aminokwasu mającego związek z chorobami serca.
1 szklanka gotowanych brokułów zawiera 78 mcg kwasu foliowego, co stanowi ok. 20 % dziennego zapotrzebowania.
Niedobory kwasu foliowego mają również związek z depresją. Dostarczanie organizmowi kwasu foliowego zwiększa poziom hormonu serotoniny, redukując objawy depresji.
Kwas foliowy jest jednym z podstawowych składników odżywczych dla kobiet w ciąży, ponieważ wspomaga prawidłowy rozwój ukladu nerwowego płodu.
Brokuły są dobre dla naszych oczu. Zawierają luteinę - kartenoid zapobiegający chorobom oczu.
Luteina ma również działanie przeciwnowotworowe wobec nowotworów jelita grubego.
Brokuły są bogatym źródłem potasu , który może zmniejszać ryzyko wylewu oraz obniżać ciśnienie krwi. Potas zapobiega także skurczom mięśni.
1 szklanka  gotowanych brokułów zawiera 456 mcg potasu, czyli ok. 15 % dziennego zapotrzebowania.
Brokuły są także znakomitym źródłem wapnia, pierwiastka niezbędnego do utrzymania prawidłowej budowy kości. Dieta bogata w wapń ma znaczenie w profilaktyce oraz leczeniu osteoporozy.
Warzywo to zawiera silny związek o nazwie sulforafan, który zwiększa aktywność enzymów działających przeciwnowotworowo, może też powstrzymywać tworzenie się guzów.
Naukowcy wykazali, że sulforafan zapobiega na poziomie genów zmianom w naczyniach płucnych w chorobach płuc. Związek ten jest również skuteczny w zapobieganiu i terapii nadciśnienia tętniczego, raka prostaty oraz degeneracji mieszczącej się w oku plamki żółtej.
Japońscy naukowcy podkreślają rolę selenu w zwalczaniu chorób nowotworowych. Brokuły jako jedno z nielicznych warzyw wykazuje unikalną zdolność do akumulacji tego cennego mikroelementu z gleby.
Z kolei naukowcy z Uniwersytetu w Gunma podkreślają prewencyjną rolę, jaką odgrywają brokuły w schorzeniach układu krążenia - zapobiegają chorobie wieńcowej i zawałom serca.
Badania przeprowadzone w ostatnich latach wykazały również, iż związki zawarte w brokułach są bakteriobójcze w stosunku do Helicobacter pylor - bakterii mającej duży udział w rozwoju choroby wrzodowej żołądka i powstawaniu raka żołądka. Eksperymenty naukowe wykazały, że jedzenie brokułów powoduje już po dwóch miesiącach zmniejszenie tej patogennej bakterii w żołądku.
Brokuły są bogate również w witaminę C (zawartość witaminy C jest większa niż w pomarańczy), witaminy B1, B2, B3, B6, witaminę K. Zawierają również mangan, fosfor, żelazo, chrom - pomocny w leczeniu cukrzycy.
Zawartość witaminy A i K pomaga wchłaniać przez organizm witaminę D, która z kolei niezbędna jest przy wchłanianiu wapnia.
Brokuły mają działanie moczopędne. Poprawiają samopoczucie w zespole napięcia przedmiesiączkowego, usuwają szkodliwe toksyny z organizmu.
Działają korzystnie na skórę. Zaleca się spożywanie brokułów młodzieży w okresie dojrzewania, w uciążliwych chorobach skórnych w zwalczaniu trądziku, hamują również rozwój wirusa opryszczki.
Ułatwiają gojenie ran i zadrapań.
Brokuły są niskokaloryczne,  z powodzeniem mogą być stosowane w diecie odchudzającej.
100 g brokułów zawiera :
27 kcal
3 g białka
0,4 g tłuszczu
5,2 g węglowodanów
385 mg potasu
48 mg wapnia
66 mg fosforu
24 mg magnezu
1,9 mg żelaza
153 uq witaminy A
920 uq beta-karotenu
0, 070 mg tiaminy
0,120 mg ryboflawiny
0,60 mg niacyny
0,16 mg witaminy B6
119 uq kwasu foliowego
94 mg witaminy C
Przygotowując posiłki należy pamiętać o myciu brokułów pod bieżącą zimną wodą, gdyż pozostawienie ich w wodzie powoduje przechodzenie do niej bioaktywnych związków. Aby w pełni wydobyć z brokułów ich cenne właściwości najlepiej spożywać je na surowo lub gotować na parze.
Gotowanie brokułów zmniejsza zawartość szeregu leczniczych substancji, np. zmniejsza stężenie witaminy C o 50%. Gotowanie powinno odbywać się w lekko osolonej wodzie, nie dłużej niż 5-7 minut.
Brokuły mają szerokie zastosowanie kulinarne. Można przyrządzać z nich zupy, kremy, zapiekanki, sałatki, sosy, dipy.Można łączyć brokuły z innymi warzywami, makaronem, mięsem.
Warto włączyć to cenne dla zdrowia warzywo do naszego codziennego menu.

Niesamowicie prosta, pyszna zupa krem z brokułów
4 porcje
Potrzebujemy : litr bulionu warzywnego, jednego brokuła, 100 ml śmietany kremówki ( można użyć chudszej śmietany), 2 łyżki płatków migdałowych, 4 łyżki startego parmezanu, sól, pieprz, gałka muszkatałowa, natka pietruszki do dekoracji.
Brokuła dzielimy na kawałki, zalewamy przygotowanym bulionem (Nie używamy bulionu z kostek kupionych w sklepie, tylko przygotowujemy go samodzielnie. Nadmiar możemy zamrozić.) , gotujemy do miękkości. W tym czasie prażymy na suchej patelni płatki migdałów. Następnie miksujemy zupę. Dodajemy śmietanę, doprawiamy. Posypujemy płatkami migdałowymi, parmezanem, natką pietruszki. 

A tutaj kliknij po jeden z moich ulubionych przepisów, na równie prostą sałatkę z brokułami.

czwartek, 29 sierpnia 2013

Smaczliwka czyli awokado

Do Europy awokado przywędrowało na przełomie XV i XVI wieku, przywiezione z Ameryki Środkowej.
Kremowo- jedwabiste, tłuste awokado jest bardzo bogatym źródłem witamin, minerałów, zdrowych tłuszczów i fitosubstancji.
Awokado zawiera :
- beta-sitosterol - związek, który blokuje wchłanianie cholesterolu oraz łagodzi objawy przerostu gruczołu krokowego.
- błonnik - jedno awokado to 34 % dziennego zapotrzebowania. Frakcja rozpuszczalna błonnika usuwa nadmiar cholesterolu z organizmu a frakcja nierozpuszczalna zapobiega zaparciom, utrzymując w dobrej kondycji przewód pokarmowy.
- glutation - związek działający jak przeciwutleniacz neutralizujący wolne rodniki, które uszkadzają komórki
- kwas foliowy- jedno awokado to ok. 28 % dziennego zapotrzebowania. Ta ważna witamina z grupy B zapobiega powstawaniu wad wrodzonych układu nerwowego u płodu, a dorosłych chroni przed nowotworami i chorobami serca
- kwas oleinowy - jest to rodzaj jednonienasyconego kwasu tłuszczowego, który obniża stężenie cholesterolu, jeśli zastąpi się nim kwasy nasycone w diecie. Awokado warto stosować jako zamiennik masła, wystarczy rozetrzeć je na gładką masę.Nienasycone tłuszcze sprawiają też, że jest szczególnie polecane osobom chorym na miażdżycę.
 - magnez - pomaga redukować objawy napięcia przedmiesiączkowego, migren, niepokoju i inne dolegliwości. Niezbędny dla prawidłowego funkcjonowania mózgu.
Zawiera także tak cenne składniki jak białko, karoteny, witaminy B1, B2,oraz C,K,H,PP.
Awokado jest szczególnie cennym owocem dla diabetyków, a to ze względu na to, iż prawie w ogóle nie zawiera cukrów.
Dzięki zawartości witaminy A oraz E awokado jest wspaniałym środkiem dla skóry, zarówno kiedy go jemy na surowo, czy też sporządzamy z niego maseczki na twarz.
Ponieważ tłuszcze zawarte w awokado są łatwo trawione przez nasz organizm, jak też zawiera ono składniki, które posiadają właściwości przeciwgrzybiczne oraz przeciwbakteryjne, puree z awokado jest wspaniałym pokarmem dla ciężko chorych, rekonwalescentów oraz chorych dzieci.
Zawartość kalorii - w zależności od owocu 180-240 kcal na 100 gram owocu.
W sklepach rzadko można dostać już dojrzałe owoce, zwykle trzeba poczekać kilka dni, aby awokado zmiękło. Wystarczy położyć je na parapecie. Unikajmy też przejrzałych owoców z wgnieceniami i ciemnymi plamami. Dojrzałe awokado można przechowywać w lodówce do 7 dni. Zaraz po przekrojeniu miąższ awokado zaczyna ciemnieć. Aby temu zapobiec, najlepiej skropić go sokiem z limonki (jest delikatniejszy w smaku od soku cytrynowego).
Jak jeść awokado?
- można zmiksować awokado z jogurtem, sokiem z limonki lub octem winnym, przyprawić i stosować jako sos do sałatki
- zrobić koktajl z awokado - zmiksować awokado z mlekiem, odrobiną cukru i kilkoma kostkami lodu
- rozgnieść awokado z sokiem z limonki i dodać do kanapki np. z kurczakiem
- podać na deser - pokrojone w kostkę polane miodem i posypane orzechami
- rozgnieść awokado z odrobiną soli, ewentualnie odrobiny musztardy i użyć zamiast majonezu

Sałatka z awokado i pieczonym kurczakiem
składniki :
3/4 kg piersi kurczaka2 awokado4 jajka ugotowane na twardo1 cukrowa cebulamiska liścia sałat różnego rodzaju (lodowa, masłowa, roszponka, rukola )sólświeżo zmielony czarny pieprz1 łyżeczka czerwonej papryki w proszkuszczypta pieprzu cayennecytryna
sos:szklanka naturalnego jogurtu2 czubate łyżki majonezu1/2 łyżeczki cukrusok z połowy cytrynysólświeżo zmielony czarny pieprz2 łyżki drobno posiekanej kolendry (można zastąpić natką pietruszki)
do dekoracji:obrany i pokrojony na drobną kostkę pomidor (z usuniętymi wcześniej nasionkami)

Piersi kurczaka umyj, osusz, posól, posyp pieprzem, papryką i cayenne. Ułóż na kratce i wstaw do piekarnika nagrzanego do 180 stopni na 25 minut 
Awokado obierz i pokrój na sporą kostkę. Od razu spryskaj sokiem z cytryny. Jajka pokrój na ćwiartki. Cebulę pokrój na cienki plastry.Sos przygotuj poprzez dokładne wymieszanie wszystkich składników.
Upieczone piersi kurczaka pokrój na ukośne paski.
Na talerzach układaj porcje sałaty, na niej rozłóż jajka, awokado oraz cebulę. 
Całość polej sosem, a na górze ułóż plastry mięsa.
Świetnie smakuje samodzielnie, można także tą sałatę podawać z białym pieczywem lub posypaną grzankami.

Przepis pochodzi ze strony www.mniammniam.com

środa, 28 sierpnia 2013

Dieta dla mózgu

Mózg - siedlisko emocji i inteligencji. Mimo najnowszych badań ciągle wiele jego funkcji pozostaje tajemnicą. To co jemy ma ogromne znaczenie dla wydajności i sprawnego funkcjonowania mózgu, który zużywa 20 % energii wytwarzanej przez organizm.
Początek roku szkolnego to dobry moment, by pomyśleć o zwiększeniu wydajności mózgu naszych dzieci oraz własnego.
Odpowiednie ćwiczenia umysłowe oraz prawidłowa dieta pozwalają zachować znakomitą kondycję mózgu. Na pracę mózgu wpływają substancje chemiczne zawarte w pożywieniu. Niedobory poszczególnych składników mogą osłabić system nerwowy, pogorszyć zdolność koncentracji, kojarzenia i zapamiętywania, zwiększyć podatność na stres.
Ważne są składniki pokarmowe wspomagające funkcjonowanie komórek nerwowych i zapewniające obecność w mózgu dostatecznej ilości neuroprzekaźników. Powinniśmy zjadać tygodniowo ok. 60 rodzajów różnych produktów. Codzienne spożywanie pełnoziarnistych produktów zbożowych, warzyw, owoców i produktów mlecznych odżywia nasz mózg.
Produkty pełnoziarniste ( płatki owsiane, otręby, pieczywo razowe, makarony pełnoziarniste, ryż dziki, kasze)  zawierają oprócz węglowodanów złożonych wiele innych składników służących szarym komórkom, jak witaminy z grupy B, fosfor, żelazo, cynk, magnez. Witaminy z grupy B pomagają przekształcić węglowodany złożone w cenne "paliwo" dla mózgu. Stąd popularność owsianki. Płatki owsiane mają więcej minerałów i witaminy B niż płatki żytnie i jęczmienne. Owsiankę może zastąpić też musli, mieszanka ziaren z orzechami (stanowią one źródło kwasu linolowego, potrzebnego mózgowi do naprawy osłonek mielinowych, pobudzają pracę mózgu, łagodzą stany depresyjne) suszonymi owocami, ale bez cukru, glazury czy czekolady. Zwykłą kajzerkę należy zastąpić bułką pełnoziarnistą. Należy jednak uważać na pieczywo barwione karmelem. Prawdziwe pieczywo pełnoziarniste jest wilgotne, ciężkie, po przekrojeniu widać ziarna. 
Miseczka owsianki, jogurt naturalny z musli lub kanapka razowa z z chudą wędliną czy serem wzbogacona w warzywa dostarczy organizmowi białka będącego budulcem każdej komórki nerwowej.
Dostarczajmy naszemu mózgowi cennego magnezu, gdyż jego niedobory powodują nerwowość , zmienność nastroju, zaburzenia świadomości i snu, zmęczenie, zaburzenia równowagi, koncentracji uwagi i pamięci, bóle głowy. Bogatym źródłem magnezu są : kakao, mleko, sery, ziarna żyta i pszenicy, soja, orzechy, płatki owsiane, warzywa strączkowe.
Duże znaczenie dla prawidłowej produkcji neuroprzekaźników ma żelazo. Jego niedobory mogą prowadzić do problemów z pamięcią. Niedobory żelaza wiążą się z lekkimi zaburzeniami funkcjonowania pamięci krótkotrwałej np. problemami w uczeniu się nowych słówek.
Doskonałym źródłem żelaza są ryby, drób i chude mięso.
Rybi tłuszcz ( tuńczyk, makrela, łosoś, szprotka, dorsz, śledź, sardynki, owoce morza) podobnie jak oleje stymuluje pracę mózgu. Kwasy tłuszczowe - omega 3 są niezbędne do prawidłowego funkcjonowania mózgu. Brak tego kwasu przyczynia się do powstawania depresji.
Prawidłowa dieta powinna zawierać jednonienasycone kwasy tłuszczowe zamiast tłuszczów nasyconych i kwasów tłuszczowych"trans". Dieta bogata w jednonienasycone kwasy tłuszczowe chroni przed upośledzeniami funkcji poznawczych mózgu.
Pamiętajmy też o jajkach, które są bogate w prekursory acetycholiny, neuroprzekaźnika odpowiedzialnego m.in za zapamiętywanie słów.
Każdy posiłek powinien być wzbogacony świeżą porcją warzyw lub owoców, które bogate są w witaminy C i E, minerały oraz cenne przeciwutleniacze blokujące szkodliwy wpływ wolnych rodników na komórki nerwowe w mózgu, poprawiają krążenie mózgowe, co usprawnia procesy pamięci.
Obecność kwasu foliowego  (groszek, soczewica, szparagi, warzywa liściaste) ma związek  z metabolizmem substancji mózgowych odpowiedzialnych za nastrój.
Witamina K ( warzywa liściaste, olej sojowy i rzepakowy) ma prewencyjne działanie w aspekcie choroby Alzheimera, chroni również przed wylewem krwi do mózgu w wyniku zatorów.
Polepszeniu pamięci sprzyja dostarczanie organizmowi lecytyny, która stanowi podstawowy składnik błon komórek mózgowych i włókien nerwowych. Jej rolą jest przenoszenie impulsów nerwowych. Znajdziemy ją w żółtkach jaj, produktach sojowych, rzepaku, kiełkach pszenicy, orzeszkach ziemnych.
Istotną rolę w prawidłowym funkcjonowaniu mózgu odgrywa tryptofan - jeden z niezbędnych dla życia aminokwasów, ponieważ uczestniczy on w produkcji serotoniny, neuroprzekaźnika odpowiedzialnego za dobry nastrój i redukującego objawy depresji. Bogatym źródłem tryptofanu są banany a także groszek, drób, nabiał.
Pijmy wodę, która oczyszcza organizm z toksyn. Ograniczajmy natomiast spożycie kawy, napojów gazowanych, które odwadniają organizm a także mózg, wypłukują cenne witaminy i minerały.
Ograniczmy również spożywanie  słodyczy, które dostarczają energii i poprawiają nastrój jedynie na bardzo krótki okres czasu, po czym następuje gwałtowny spadek formy.
Jeśli pozbędziemy się z naszej diety cukrów prostych, nasyconych tłuszczów zwierzęcych, nadmiaru kawy, alkoholu i nikotyny to z pewnością poprawimy sprawność mózgu.
Pamiętajmy aby codziennie rano jeść śniadanie, bogate w białka i węglowodany, stabilizujące poziom cukru we krwi oraz spożywać regularnie 5 posiłków dziennie.

wtorek, 27 sierpnia 2013

Przyprawy ziołowe

Umiejętność stosowania przypraw jest sztuką. Należy je dobierać, aby nie niwelować naturalnych smaków potraw i nie fałszować ich. Przyprawy zawierają wiele antyoksydantów, składniki mineralne, mają właściwości przeciwnowotworowe. Przyprawy pobudzają łaknienie, zwiększają wydzielanie soków trawiennych. Nie należy ograniczać się do jednej przyprawy. Najlepsze są kompozycje ziół przyprawowych.
Bazylia 
Jest rośliną jednoroczną. Należy stosować świeże listki bazylii, gdyż suszone tracą aromat. Bazylia ma korzenny smak i aromatyczny zapach. Bazylia zmniejsza napięcie mięśni gładkich przewodu pokarmowego, pobudza wydzielanie soku żołądkowego, przywraca naturalne ruchy perystaltyczne jelit, działa wiatropędnie, zapobiega wzdęciom, poprawia trawienie. Ma również właściwości przeciwzapalne i przeciwbakteryjne.
Jest znakomitą przyprawą do sałatek, zup - jarzynowej, pomidorowej
, potraw duszonych, makaronu, sosów pomidorowych, pesto, pizzy, pilawu, risotto i innych dań z kaszy i ryżu, nadzienia do drobiu i ryby, tłuczonych ziemniaków.
Całych listków można używać do kanapek, zawijanych tortilli.
Czarnuszka
Jest rośliną jednoroczną. Jako przyprawy do mięs i pieczywa używa się nasion, które mają działanie rozkurczowe, moczopędne, żółciopędne. Są środkiem przeciw robaczycy. Mają zastosowanie w chorobach reumatycznych oraz stanach nerwicy żołądka i jelit.
Cząber
Pobudza wydzielanie soków trawiennych, wzmaga trawienie. Jest środkiem wiatropędnym, regulującym perystaltykę jelit, zapobiegającym wzdęciom. Działa przeciwzapalnie i przeciw robaczycy.
Liście i pędy, zarówno świeże, jak i suszone mogą być używane do masła, twarożku, zup, sosów, potraw mięsnych, rybnych, warzywnych oraz napojów ziołowych.
Estragon
Jest przyprawą o łagodnym smaku. Jako przyprawę wykorzystuje się liście i pędy, zarówno świeże, jak i suszone. Jest to zioło tradycyjnie używane w kuchni francuskiej, do przyprawiania ryb, aromatyzowania octu winnego oraz sosu berneńskiego. Estragon stosuje się w nieżytach i stanach kurczowych przewodu pokarmowego, we wzdęciach, w przypadku braku łaknienia, w celu pobudzenia czynności wątroby.
Ze względu na specyficzny smak zaleca się go w dietach z ograniczeniem soli. Stosuje się go do dań z fasoli, kaszy, octu domowego, sałat, potraw z warzyw, mięsa oraz do sosów, masła ziołowego, twarożku, marynat.
Znakomicie pasuje do ryb, drobiu, marchewki, karczochów, bakłażanów i groszku.
Gorczyca
Znane są dwa rodzaje gorczycy : biała i czarna. Nasiona są wykorzystywane do produkcji musztardy. Wodne wyciągi z gorczycy białej są typowym lekiem zmniejszającym stan zapalny błony śluzowej przewodu pokarmowego. Całe nasiona pęcznieją w przewodzie pokarmowym, wyzwalając odruch defekacji, działają przeciw zaparciom. Rozdrobnione nasiona gorczycy czarnej mają zastosowanie do okładów w chorobach gośćcowych, korzystnie działają w zapaleniu korzonków nerwowych i nerwobólach.
Listki gorczycy stosuje się do masła ziołowego, twarożku, sałatek, zup, potraw mięsnych i rybnych. Nasion używa się do marynat.
Hyzop lekarski
Jako przyprawa wykorzystywane są świeże i suszone listki. Wyciągi z ziela hyzopu mają właściowści wiatropędne, przeciwzapalne i przeciwbakteryjne. Zmniejszają napięcie mięśni gładkich przewodu pokarmowego.
Hyzop jest dobrym dodatkiem do majonezu, sałatek, twarogu, zup, sosów, potraw mięsnych, pasztetów oraz potraw z jaj i drobiu.
Jałowiec pospolity
Suszone owoce jałowca są cenną aromatyczną przyprawą do zup, potraw mięsnych, pasztetów, wędlin, sosów, potraw z warzyw, kiszonek i marynat.
Jałowiec jest środkiem moczopędnym, stosowanym w chorobach nerek i krążenia, w niewydolności wątroby, zastoju w drogach żółciowych. Olejek jałowcowy bywa stosowany w przypadku zapalenia korzonków nerwowych i w chorobach gośćcowych.
Kminek
Jest rośliną dwuletnią. Jako przyprawę wykorzystuje się nasiona, które mają korzenny nieco piekący smak.
Kminek ma zastosowanie w zaburzeniach trawienia, wzdęciach, bólach brzucha, nieregularnych wypróżnieniach.
W kuchni stosuje się go do twarożku, sałatek, potraw z mięsa, ryb, warzyw, kwaszonek, marynat. pieczywa i słonych ciast.
Kolendra
Jest rośliną jednoroczną. Jako przyprawę stosuje się świeże lub suszone liście.
Ma zastosowanie w przypadkach niedyspozycji żołądkowych z nadkwaśnością, we wzdęciach, kolce jelitowej, braku łaknienia. Kumaryna, ftalidy, poliaktyleny i terpeny zawarte w kolendrze stymulują wydzielanie substancji o działaniu przeciwnowotworowym w organizmie.
Kolendra ma mocny, charakterystyczny smak szczególnie popularny w kuchni chińskiej, hinduskiej i meksykańskiej.
Kolendrę dodaje się do zup, sosów takich jak salsa, chutney, pesto oraz innych sosów do makaronu, potraw z warzyw, sałatek z ryżem, kaszą, fasolą, kukurydzą i pomidorami, masła ziołowego, potraw z mięsa, jaj, ryb, pasztetów, marynat, pierników. Pasuje do deserów z brzoskwiniami, ananasem, mango i śliwkami.
Lubczyk ogrodowy
Jest rośliną wieloletnią. Jako przyprawy używa się liści świeżych lub suszonych. Zapachem przypomina seler. Wyciągi z korzenia wzmagają usuwanie kwasu moczowego i chlorków z organizmu, pobudzają wydzielanie soku żołądkowego, zmniejszają napięcie mięśni gładkich i dróg moczowych, przeciwdziałają wzdęciom.
Służy do przyprawiania zup, zwłaszcza rosołu, sałatek, potraw mięsnych, rybnych, jaj, marynat.
Gotowane łodygi lubczyku podaje się jak szparagi.
Majeranek
Jest składnikiem ziołowych mieszanek wiatropędnych, stosowanych w nieżytach żołądka i jelit.
Do potraw używa się świeżych lub suszonych listków wraz z łodygami i kwiatami. Stosuje się go to sałatek, zup np. żurku, barszczu, sosów, potraw mięsnych, flaków, dań z roślin strączkowych, kiełbas, szynek, kwaszonek, potraw z warzyw, ryb, kaszanek. Dodaje się go pod koniec gotowania. Majerankiem aromatyzuje się smalec i ocet.
Melisa 
Inaczej miodówka, rojnik.
Jest rośliną wieloletnią. Wyciągi z melisy działają uspokajająco. Melisa stosowana jest w stanach ogólnego pobudzenia nerwowego, neurastenii, w bezsenności, nerwicach wegetatywnych, nieżytach żołądka i jelit.
Do celów przyprawowych wykorzystuje się świeże bądź suszone listki. Mają cytrynowy aromat i korzenny smak. Melisę stosuje się do masła ziołowego, twarożku, sałatek, zup, sosów, potraw mięsnych , rybnych, jaj, warzyw, napojów orzeźwiających, herbatek ziołowych, potraw z owoców. Nadaje się do aromatyzowania octu, herbaty, win, likierów.
Mięta pieprzowa
Liście mięty są jednym z najbardziej wszechstronnych i najczęściej stosowanych ziół leczniczych. Mięta tradycyjnie jest stosowana w przypadkach bólu brzucha, nieświeżego oddechu i bólu gardła. Wyciągi z mięty wzmagają czynność wydzielniczą żołądka, wątroby, ułatwiają trawienie, zmniejszają napięcie mięśni gładkich jelit i dróg żółciowych, działają wiatropędnie. Mają właściwości przeciwgrzybicze, odkażające, przeciwbólowe.
Do celów przyprawowych stosuje się świeże lub suszone liście. Mają specyficzny, mentolowy zapach i korzenny, odświeżający smak. Miętę stosuje się do twarożku, zup, sosów, sałatek, potraw mięsnych, farszów do pierogów, naleśników, napojów orzeźwiających, herbat ziołowych.
Oregano
Inaczej lebiodka pospolita. Ma właściwości bakteriostatyczne, przeciwzapalne, wykrztuśne, uspokajające, rozkurczowe, żółciopędne, wiatropędne, przeciwbiegunkowe, moczopędne oraz odtruwające, poprawia także metabolizm.
W kuchni roślina jest używana do przyprawiania pizzy, pieczeni, duszonych i smażonych mięs, ryb, wędlin, potraw z pomidorów, cukinii, bakłażana, sałatek, zapiekanek, zup warzywnych np. ziemniaczanej, sosów, octów i olejów ziołowych. Oregano dodaje się do kiszenia ogórków, konserwowania pomidorów i grzybów. Liśćmi aromatyzuje się herbatę. Olejkiem zaprawia likiery, wina.
Wrzucone do ognia nadaje lekki przyjemny zapach mięsu pieczonemu na ruszcie.
Rozmaryn
Ma lekki sosnowy smak. Rozmaryn jest dostępny w postaci świeżej i suszonej.
Rozmaryn zawiera takie związki przeciwnowotworowe, jak karnozol, rozmanol i inne flawonoidy. Karnozol może chronić przed nowotworem piersi. Dodatkowo inne substancje przeciwnowotworowe - cineol, geraniol i pinen wykazują właściwości hamowania rozrostu nowotworów.Nalewkę rozmarynową zaleca się przy osłabieniu, wyczerpaniu nerwowym.Napary stosuje się w chorobach gośćcowych, nadciśnieniu, zaburzeniach okresu przekwitania, zaburzeniach w krążeniu krwi, nieżycie żołądka i jelit, przeziębieniach.
Rozmarynu używa się do pizzy, domowego chleba, do marynat do mięs- przyprawę łączy się z szałwią lub estragonem, majerankiem, tymiankiem, do bigosu, do pieczonych ziemniaków, kapusty włoskiej, pomidorów, sosów, zup, makaronów, masła ziołowego, risotta.
Wrzucony do żaru podczas pieczenia na ruszcie aromatyzuje potrawę.
Kandyzowanymi kwiatami można ozdabiać ciasta.
Rzeżucha
Jest rośliną jednoroczną o znacznej zawartości witaminy C, prowitaminy A i składników mineralnych. Świeże ziele dodaje się do masła, twarożku, sałatek, potraw z cielęciny, drobiu i ryb. Można ją hodować w domu, wysiewając na wilgotną watę nie tylko jako trawkę wielkanocną.
Szałwia lekarska
Wyciągi z szałwii są pomocne w stanach nieżytowych i zapalnych w przewodzie pokarmowym oraz w uszkodzeniu wątroby.Napary stosuje się w stanach zapalnych przewodu pokarmowego, dolegliwościach okresu przekwitania, przy podwyższonym poziomie cukru we krwi, przy nadmiernym poceniu się, stanach zapalnych jamy ustnej i gardła.
Jako przyprawę stosuje się świeże lub suszone listki, które mają korzenny, gorzki smak. Używa się ich do twarożku, masła ziołowego, zup, sosów, potraw mięsnych, wątróbki drobiowej, potraw rybnych, z jaj, warzyw, marynat, ciast słonych i napojów mlecznych. Szałwię dodaje się do fasoli, zielonego groszku, sałat. Serom nadaje pikantny smak. Ryby morskie natarte szałwią tracą swój charakterystyczny zapach.
Trybula ogrodowa
Przyprawa bardzo popularna w kuchni francuskiej.
Jest bardzo podobna do pietruszki, lecz ma delikatniejszy smak i inny zapach, lekko anyżkowy.
Ceniona szczególnie w kuchni włoskiej i francuskiej. Zawiera dużo witaminy C i A. Jest najczęściej używana do sosów, ziołowego masła i twarożków. Jako zieleniny używa się jej do ziemniaków i białego mięsa.
Poprawia trawienie i ma działanie moczopędne.
Tymianek
Ma silny aromat i ostry smak. W połączeniu z cząbrem tymianek może zastępować pieprz naturalny. Do celów przyprawowych stosuje się listki świeże i suszone. Można dodawać je do sałatek, twarożku, zup- grochowej, fasolowej, sosów, potraw mięsnych, rybnych, pasztetów. Pasuje doskonale do skorupiaków, kurczaka i indyka. Napar z tymianku z miodem poprawia trawienie.
Tymianek działa wykrztuśnie.
Terpeny zawarte w tymianku mogą hamować wzrost nowotworów i zwiększać wytwarzanie przez organizm substancji o działaniu przeciwnowotworowym.
Flawonoid luteolina, występujący również w szałwii i mięcie, może zapobiegać zmianom nowotworowym w komórkach.



poniedziałek, 26 sierpnia 2013

Kartofel, brambor, grula, pyra, czyli poczciwy ziemniak

Ojczyzną ziemniaka są tereny Ameryki Południowej. Stąd gatunek ten wywędrował na cały świat. Za sprawą Hiszpanów, ziemniak przybył do Europy, do Włoch, Francji i na wyspy brytyjskie oraz dalej do Niemiec, Polski i Rosji.
Do Polski ziemniaki trafiły po zwycięstwie Jana III Sobieskiego pod Wiedniem. Początkowo uprawiano je, jako roślinę ozdobną w ogrodach królewskich. Gdy rozpoczęto podawanie potraw ziemniaczanych w Wilanowie, nie wzbudziły one entuzjazmu, chociaż niektórzy już wtedy dorobili się na nich wielkiej fortuny. Na wsiach także patrzono z nieufnością na ziemniaki. Początkowo przegrywały one z kaszami i chlebem. Dopiero za panowania Augusta II ziemniaki zdobyły większe uznanie wśród konsumentów i popularność wśród rolników.
Ziemniaki podawane ze skórką są pełne odżywczych składników i błonnika. Najlepiej jest nie dodawać zbędnych kalorii i cieszyć się smakiem ziemniaków w ich niskotłuszczowej, naturalnie sycącej i nieprzetworzonej postaci.
Ziemniaki zawierają antocyjany - barwniki o właściwościach przeciwutleniających, które występują w ziemniakach z kolorową skórką. Mają działanie przeciwnowotworowe, oraz chronią serce.
Działanie przeciwnowotworowe wykazują również inne składniki ziemniaka, takie jak inhibitory proteazy, kwas chlorogenowy, kwas kawowy i ferulowy.
Bardzo korzystny w ziemniakach jest skład substancji mineralnych. Składniki mineralne stanowią ogółem około 1% świeżej masy a głównym ich składnikiem jest potas, którego obecność obniża ryzyko wystąpienia kamicy nerkowej oraz sprzyja utrzymaniu w dobrej kondycji naczyń wieńcowych. Jest go około 500mg w 100 gramowej porcji ziemniaków. Takiej wielkości porcja zawiera ponadto 50 mg fosforu, 15 mg wapnia, i około 20 mg magnezu a ponadto zawiera sód (3, 2mg) i żelazo (0, 8mg). Ten zasadotwórczy skład mineralny bulw ziemniaka w naszej diecie neutralizuje zakwaszające działanie mięsa, ryb i przetworów zbożowych, które także codziennie spożywamy.
Ziemniaki zawierają sporo witaminy C - ważnego przeciwutleniacza chroniącego przed wolnymi rodnikami, wpływającego na zwiększenie odporności organizmu. 
Przeciętna zawartość witaminy C wynosi około 20mg w 100g porcji ziemniaków. Zmienia się ona jednak w bardzo szerokim zakresie od 10 do ponad 50 mg i zależna jest od odmiany oraz warunków uprawy. Ziemniaki młode zawierają więcej witaminy C niż bulwy dojrzałe. Zmniejsza się jej zawartość także po przechowywaniu ziemniaków. Spożycie 200 gramowej porcji ziemniaków pokrywa w 30-50% dzienne zapotrzebowanie naszego organizmu na witaminę C. 
Oprócz witaminy C ziemniaki zawierają w swym składzie także witaminę B1(tiaminę) w ilości około 0,1 mg, B2 (ryboflawinę) – 0, 07mg, B6 (pirydoksynę) – 0,25mg, witaminę PP (niacynę) – 1mg, kwas pantotenowy – 0,25mg, kwas foliowy – 0,04mg, witaminę E (tokoferol) – 0,1mg oraz witaminę, K (filochinon) w ilości 0,06mg na 100g świeżej masy. 
Ziemniaki zawierają także niewielkie ilości lipidów, bo, około 0, 1% ale o bardzo wysokiej wartości, ponieważ większość stanowią kwasy tłuszczowe nienasycone jak kwas linolowy i linolenowy. W bulwach brak jest natomiast witaminy A, ale obecne są za to karotenoidy. 
Bulwy ziemniaka zawierają około 2% białka ogółem, w którym białko właściwe stanowi około 25 % a pozostałą ilość stanowią wolne aminokwasy. Wartość biologiczna białka ziemniaka jest porównywalna z białkiem soi i tylko nieznacznie ustępuje białku jaja kurzego, które uznawane jest za standard żywieniowy. Białko ziemniaka jest bogate w aminokwasy egzogenne, więc te, których organizm ludzki sam nie może syntetyzować. Są to leucyna, lizyna, fenyloalanina, treonina i metionina.

Aby zwiększyć ilość składników odżywczych należy jeść ziemniaki razem ze skórką. Można je piec, gotować tradycyjnie oraz na parze. Jeśli je obieramy należy robić to jak najcieniej, przed gotowaniem a nie na kilka godzin wcześniej!, zalać małą ilością wrzącej wody i posolić dopiero pod koniec gotowania, by nie wchłonęły zbyt dużo sodu - podwyższającego nasze ciśnienie i zatrzymującego wodę w organizmie. Pamiętajmy również, że w wywarze z ziemniaków pozostaje duża ilość witamin rozpuszczalnych w wodzie. Warto ten wywar wykorzystać sosów i zup. Starajmy się doprawiać ziołami, czosnkiem, zamiast solić. Zdecydowanie lepsze są pieczone aniżeli smażone.
Ziemniaki bardzo niesprawiedliwie posądzane są o rzekome właściwości tuczące. Nieprawda, ziemniaki nie są tuczące ! Tuczące są sosy i tłuste dodatki, którymi je czasem polewamy i okraszamy lub wręcz zatapiamy. Wartość kaloryczna ziemniaków, w zależności od odmiany waha się od 69 do 77 kcal w 100 g.
100 g ziemniaków purée to 90 kcal , 100 g kopytek - 155 kcal, ale już 100 g placków ziemniaczanych to 231 kcal, 100 g frytek - 303 kcal, a 100 g chipsów 550 kcal !
Tajemnica kalorii tkwi w sposobie przygotowania potrawy, nie zaś w samym składniku.
Robiąc zakupy pamiętajmy , że ziemniaki kiełkujące i zielonkawe są niezdrowe. Zawierają solaninę - toksyczny związek , powstały w trakcie nieprawidłowego zbyt długiego przechowywania, który może wywoływać nudności, wymioty, biegunkę , bóle głowy, zaburzenia krążeniowo-oddechowe. Nie kupujmy też starych ziemniaków w okresie wiosennym, ponieważ mają one mniej wody i witamin. Lepiej też kupować ziemniaki w siatkach niż foliowych workach, które niekorzystnie wpływają na smak ziemniaków oraz sprzyjają rozwojowi pleśni. Lepiej też nie kupować takich idealnie wymytych ziemniaków, ponieważ cienka warstwa gleby chroni je przed  światłem i zapobiega powstawaniu solaniny.
Omijajmy szerokim łukiem chipsy i frytki, które są tłuste, zaśmiecają żołądek, zawierają dużo soli, zatykają tętnice tłuszczami trans, zawierają bardzo toksyczny związek chemiczny o działaniu rakotwórczym - akrylamid- wywołujący stany przewlekłe w organizmie, niebezpieczny dla układu nerwowego, sprzyjający rozwojowi miażdżycy. Jest on szczególnie niebezpieczny dla dzieci.
Ziemniaki mogą być szkodliwe dla osób z niewydolnością nerek, mających nadmiar potasu. W tym wypadku należałoby je obgotować, odlać wodę, zalać świeżą i gotować do miękkości.
Niewskazane są też u chorych na reumatyzm, ponieważ mogą powodować ból i sztywność stawów.
Ziemniaki dzięki dużej ilości błonnika pomagają przy zaparciach, kłopotach trawiennych. Są pomocne przy leczeniu zgagi, oczywiście w wersji saute. Natomiast dzięki zawartości potasu są pomocne przy zmaganiach z kacem, gdyż regulują gospodarkę wodną organizmu.


Typy miąższu, decydujące o kulinarnym zastosowaniu ziemniaków:
Typ A – sałatkowy – bulwy zwięzłe, nie rozpadające się po ugotowaniu, dające się dobrze kroić, lekko wilgotne, zdecydowanie delikatna struktura miąższu – na sałatki i do przysmażania
Typ B – ogólnoużytkowy – bulwy lekko mączyste, lekko wilgotne, struktura delikatna, konsystencja dość zwięzła – zastosowanie wszechstronne
Typ C – mączysty – bulwy po ugotowaniu mączyste, dość suche, które z trudem i nie zawsze dają się kroić – do sporządzania purée i do pieczenia
Typ D – bardzo mączysty – bulwy bardzo suche, bardzo mączyste, często włókniste i trudne do gotowania, gdyż rozpadają się – do pieczenia i na purée
Typ AB, BC, rzadziej CD – pośrednie; najczęściej spotykane


Przydatność odmian w zależności od kierunku użytkowania:
sałatkowe (miąższ zwięzły, po ugotowaniu daje się kroić w kostkę): Denar, Impala, Lord, Ditta, Karatop, Rosalind, Andromeda
- na puree (rozsypujące się po ugotowaniu): Fianna, Gracja, 
Lady Claire, Redstar, Zeus, Cekin,
- frytki, placki (bulwy duże, dobra jakość po usmażeniu): Innovator, Asterix, Fresco, Monsun
- uniwersalne: Irga, Bryza, Ibis, Bila, Vineta, Sante, Satina, Syrena, Arkadia, Velox, Kuklik, Mors, Tokaj, Zebra, Żagiel, Denar, Krasa, Clarissa.

źródło informacji: Stowarzyszenie Polski Ziemniak

Prywatnie marzy mi się, że któregoś dnia wejdę do mojego ulubionego sklepu dyskontowego i zamiast lakonicznego opisu na tabliczce cenowej  : ziemniaki tylko 99 gr ! przeczytam dodatkowo jaka jest nazwa i typ tych ziemniaków. Nie muszą być opatrzone zdjęciem popularnego kucharza, wystarczy, że będą potraktowane godnie, jak wartościowy produkt spożywczy wielorakiego zastosowania kulinarnego.

piątek, 23 sierpnia 2013

Kolorowe jedzenie na dobre widzenie


Pracujemy długo przy komputerze, czytamy, oglądamy telewizję. Wszystkie te czynności wymagają stałego napięcia mięśni poruszających gałką oczną i akomodacyjnych. To spory wysiłek dla naszych oczu, stąd zmęczenie, bóle oczu, pogorszenie widzenia. Dodatkowo jesteśmy narażeni na ataki wolnych rodników. Przebywamy w zadymionych, często przegrzanych lub klimatyzowanych pomieszczeniach. Problemy ze wzrokiem dotykają coraz więcej osób, niekoniecznie okularników i nasilają się z wiekiem. Szczególnie dotkliwie odczuwają je diabetycy, osoby cierpiące na zaćmę i jaskrę.
Precyzyjny mechanizm, jakim jest gałka oczna musi być odpowiednio odżywiony i chroniony, by mógł prawidłowo pracować.
Musimy regularnie dostarczać naszemu organizmu odpowiednią dawkę witamin i antyoksydantów. W każdym posiłku powinna znaleźć się porcja warzyw i owoców. Z diety powinniśmy wyeliminować tłuste mięsa i wędliny, ponieważ zawarte w nich nasycone kwasy tłuszczowe pogarszają kondycję naczyń krwionośnych, również tych odżywiających siatkówkę oka. Niewskazane w diecie są również słodycze, w szczególności kupne ciastka i jedzenie fast food, ze względu na zawartość kwasów tłuszczowych trans, które zwiększają ryzyko zwyrodnienia plamki żółtej.
Co powinna zawierać dieta przyjazna dla oczu ?
Pieczywo pełnoziarniste, brązowy ryż, kaszę gryczaną i jęczmienną, płatki zbożowe - najlepsze źródła witamin z grupy B, która wspomaga pracę nerwu wzrokowego oraz poprawia ostrość widzenia.
Półtłusty nabiał (mleko, jogurt, maślanka, twaróg). Pieczywo smarujemy cienką warstwą masła.
W przypadku wysokiego cholesterolu wybierajmy chudy nabiał, masło możemy zastąpić oliwą z oliwek.
Półtłusty nabiał jest źródłem ryboflawiny i witaminy A - niezbędnej do wytwarzania rodopsyny, bez której niemożliwe byłoby rozróżnianie kolorów i widzenie przy słabym oświetleniu, po zmierzchu.  Natomiast ryboflawina współpracując z witaminą A wspomaga prawidłowe funkcjonowanie naczyń krwionośnych oka. Zmniejsza nadwrażliwość na zbyt jasne światło, obniża ryzyko zaćmy.
Zielone, pomarańczowe i żółte warzywa np.jarmuż, szpinak, natka pietruszki, sałata, brokuły, kapusta, brukselka,papryka, marchew, dynia, kukurydza, groszek cukrowy, fasolka szparagowa. Zawierają one beta-karoten ( poprawia ostrość wzroku), luteinę i zeaksantynę ( silne przeciwutleniacze chroniące siatkówkę oka przed promieniowaniem UV, promieniowaniem jonizującym komputerów i telewizorów, a także przed szkodliwym działaniem wolnych rodników. Dieta bogata w luteinę i zeaksantynę może zmniejszać ryzyko zwyrodnienia plamki żółtej.
Luteina i zeaksantyna są także w żółtku jaja. Luteina rozpuszcza się w tłuszczu, dlatego do potraw w których występuje dobrze jest dodać kilka kropli oleju. Jest również lepiej przyswajalna w produktach ugotowanych, np. jajkach. Obróbka termiczna zwiększa bowiem biodostępność luteiny.
Według zaleceń Towarzystwa Chorych na Zwyrodnienie Plamki Żółtej, spożycie luteiny powinno wynosić co najmniej 6 mg/dzień.
Arbuzy, morele, pomidory -zawierające kartenoid -likopen, który może chronić przed degeneracją plamki żółtej. Jego struktura chemiczna sprawia, że blokuje szkodliwe działanie wolnych rodników.
Jagody, borówki, aronia, ciemne winogrona, cytrusy, czarna porzeczka, truskawki  zawierające przeciwutleniacze chroniące oczy, czyli witaminę C (uszczelniającą naczynia krwionośne i wspomagającą działanie innych antyoksydantów) oraz antocyjany, czyli czerwone, niebieskie i fioletowe barwniki. Antocyjany zwalczają wolne rodniki i regenerują uszkodzone przez nie komórki. Uszczelniają też naczynia krwionośne, dzięki temu gałka oczna jest dobrze ukrwiona. Borówki dodatkowo działają przeciwzapalnie i bakteriostatycznie, zalecane przy zapaleniu spojówek.
Ryby morskie - zawierają nienasycone kwasy tłuszczowe omega-3, które wzmacniają i chronią siatkówkę oka przed działaniem wolnych rodników. Zwiększają wrażliwość fotoreceptorów na światło, uczestniczą w przetwarzaniu impulsów świetlnych w nerwowe, które są odbierane przez mózg. Kwasy omega-3 pomagają łagodzić objawy zespołu suchego oka, obniżają ciśnienie sródgałkowe, chroniąc przed jaskrą. Kwasy omega-3 gromadzą się w oku, chroniąc naczynia krwionośne, zmniejszając podatność oczu na stany zapalne.
Orzechy, awokado, oliwa z oliwek, olej rzepakowy - oprócz zdrowych tłuszczów mają sporo witaminy E, która chroni witaminę A i inne antyoksydanty przed utlenieniem, zapobiega uszkodzeniom naczyń krwionośnych i poprawia szczelność błon komórkowych.
Drób, jaja, owoce morza, produkty pełnoziarniste - zawierają cynk, który bierze udział w wytwarzaniu rodopsyny (białka fotoreceptorowego  zlokalizowanego w komórkach pręcikowych siatkówki oka), dzięki której możliwe jest rozróżnianie szarości i widzenie po zmroku. Zaleca się aby cynk był przyjmowany razem z selenem i miedzią.
Selen chroni komórki przed stresem oksydacyjnym (stan zaburzonej równowagi między antyoksydantami) i pomaga pozbywać się wolnych rodników. Odgrywa znaczącą rolę w leczeniu zaćmy. Źródłem selenu są m.in. ryby, chude mięso, drób, pszenica, brązowy ryż, pestki dyni,cebula, brokuły.
Miedź działa przeciwutleniająco , jest składnikiem wielu enzymów o działaniu antyoksydacyjnym. Występuje np. w orzechach, owocach morza, warzywach strączkowych, grzybach, pełnoziarnistych produktach zbożowych, awokado.
Pamiętajmy również, że oczom oprócz właściwej diety służy sen, unikanie zadymionych pomieszczeń, częste przebywanie na świeżym powietrzu wśród zieleni, przerwy podczas pracy przy komputerze, czytania, pisania, mruganie, gimnastyka oczu.

czwartek, 22 sierpnia 2013

Figa

Figi zawierają najwięcej biopierwiastków ze wszystkich popularnych owoców, dostarczając znaczne ilości minerałów tworzących kości, krwiotwórczych i chroniących serce - wapń, żelazo, magnez, mangan, potas.
Figi są znakomitym źródłem błonnika rozpuszczalnego i nierozpuszczalnego (1 suszona figa zawiera 2 g błonnika). Nierozpuszczalny błonnik przeciwdziała zaparciom, uchyłkom jelita, hemoroidom. Rozpuszczalne pektyny w figach mogą obniżać stężenie cholesterolu we krwi. Są bogatym źródłem cynku, który wspomaga funkcjonowanie układu hormonalnego. Odtruwają i odkwaszają organizm, mają działanie antybakteryjne, wspomagają leczenie wrzodów żołądka.
Ficyna - enzym występujący tylko w figach działa łagodnie rozwalniająco, co zapobiega zaparciom.
Zawartość roślinnych związków - fitosteroli wpływa na obniżenie stężenia cholesterolu LDL ( tzw. "złego cholesterolu") i zmniejszać ryzyko choroby wieńcowej.
Suszone figi zawierają do 50 razy więcej polifenoli niż inne popularne owoce i warzywa. Polifenole zwalczają wolne rodniki i obniżają ryzyko wystąpienia wielu chorób przewlekłych.
Zawarty w figach potas pomaga obniżyć ciśnienie krwi oraz zredukować ryzyko choroby wieńcowej i wylewu ( 4 świeże figi zawierają ok. 464 mg potasu, co stanowi 15 % dziennego zapotrzebowania ).
Obecność witaminy B6 wpływa na poprawienie krążenia i złagodzenie zespołu napięcia przedmiesiączkowego. Szczególnie dobrym źródłem witaminy B6 są świeże figi : 4 figi dostarczaja 0,2 mg tej witaminy, co stanowi 11 % dziennego zapotrzebowania.
Świeże figi szybko się psują, nie nadają się do długiego przechowywania. Suszone figi przechowują się dobrze, a ponieważ mają mniej wody - zawierają więcej składników odżywczych niż ważąca tyle samo porcja fig świeżych.
Wartość kaloryczna :
100 g świeżej figi to 63 kcal
100 g suszonej figi to 284 kcal

Świeże figi można podawać np. z serkiem kozim lub fetą i szynką, dodać do płatków śniadaniowych. Suszone pokrojone w kostkę mogą zastąpić rodzynki w cieście, można nimi nadziewać mięso.

Ciekawe pomysły na dania z figami

środa, 21 sierpnia 2013

Olejowa różnorodność

Najczęściej używamy oleju rzepakowego, słonecznikowego, sojowego lub oliwy z oliwek. Mniej znane oleje mają również wiele wartościowych właściwości. Zimno tłoczone nierafinowane oleje to zdrowie i bogactwo bio-składników.
Oleje dostarczają nam niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych omega-3 i omega-6, ale również witamin rozpuszczalnych w tłuszczach. Najcenniejsze są oleje tłoczone na zimno, otrzymywane za pomocą mechanicznego wyciskania roślin oleistych. Mają one bardzo wysoką wartość odżywczą, ale jednocześnie małą odporność na przechowywanie. Powinny być chronione przed światłem, które niszczy ich właściwości, szkodzi im również ciepło.
Olej z orzechów laskowych
Ma delikatny, orzechowy smak, żółtozłoty kolor. Spożywany systematycznie wpływa na obniżenie ciśnienia krwi i stężenia złego cholesterolu. Nawilża skórę.
Może być stosowany jako dodatek do deserów, ciast, dressingów.
Olej z orzechów włoskich
Ma intensywny orzechowy smak z delikatna nutą karmelu, w kolorze żółtawym, czasem zielonkawym.
Jest bardzo bogaty w kwasy omega-3 i omega-6, witaminę E. Obniża ciśnienie, poziom cholesterolu LDL. Korzystnie wpływa na pamięć. Zawartość witaminy E ma pomaga zwalczać trądzik i inne problemy skórne.Kwas elagowy wchodzący w skład oleju działa antynowotworowo.
Należy go jadać na zimno, dodając do sałatek z orzechami, ryb, białego mięsa i warzyw.
Olej arachidowy
Tłoczony na zimno ma żółty kolor i intensywny smak. Przydatny w odchudzaniu, gdyż zapewnia poczucie sytości przez dłuższy czas. Zawiera resweratrol -naturalny związek organiczny, bardzo silny przeciwutleniacz działający przeciwnowotworowo. Olej ten ma również korzystny wpływ na naszą skórę, a zawartość magnezu wspomaga nasz układ nerwowy.
Powinien być spożywany na zimno, jako dodatek do sałatek, dressingów.
Olej cedrowy
Pozyskiwany jest przez tłoczenie na zimno nasion cedrów syberyjskich. Ma delikatny smak i nadaje się do picia na surowo. Działa osłonowo na narządy wewnętrzne, łagodzi objawy niestrawności, nieżytu żołądka, choroby wrzodowej, nadkwasoty, zgagi. Dostarcza niezbędnych składników do prawidłowego funkcjonowania kości i stawów. Dostarcza witamin z grupy B. Jest polecany dla sportowców, ponieważ wpływa na podniesienie sprawności fizycznej.
Olej piniowy
Tłoczony na zimno, o delikatnym słodkawym smaku i sosnowym aromacie. Zawiera magnez, dzięki czemu wspomaga działanie układu nerwowego. Zaś obecność cynku korzystnie wpływa na skórę i układ rozrodczy.
Idealnie nadaje się jako baza do pesto. Można go też wykorzystać do sosów, grillowanych ryb.
Olej sezamowy
Tłoczony na zimno ma ciemnobrązowy kolor i mocny aromat. Działa rozgrzewająco i oczyszczająco. Obniża ciśnienie krwi. Korzystnie wpływa na stan kości i kondycję stawów, jest stosowany w profilaktyce osteoporozy.Zawiera sezaminę - lignan, który jest silnym antyoksydantem, wpływa na utlenianie lipidów. Sezamina jest doskonałym dodatkiem do każdej diety i programu treningowego, nie tylko ze względu na przyśpieszanie spalania tłuszczu, ale również ogólne właściwości anty-oksydacyjne i własności partycjonujące składniki pokarmowe. Jedne z ostatnich badań donoszą, że sezamina może u człowieka prowadzić do obniżenia poziomu cholesterolu LDL (złego) jednocześnie podnosząc poziom HDL (dobrego). 
Olej ten jest popularny w kuchni azjatyckiej, wykorzystywany do sosów, sałatek, dipów, deserów.
Olej kukurydziany
Tłoczony na zimno jest pomarańczowy lub czerwonawy, rafinowany - jasno lub ciemnożółty.Zawiera duże ilości witaminy E oraz sporo fitesteroli, jest stosowany do walki z przerostem gruczołu krokowego.
Ze względu na dużą zawartość kwasów wielonienasyconych nie nadaje się do smażenia. Może być użyty do produkcji majonezu, jako dodatek do sałatek, surówek i gotowania.
Olej ryżowy
Ma delikatny słodkawy posmak i jasnożółty kolor. Jest bogaty w witaminę E, naturalny przeciwutleniacz gamma-oryzanol, który działa silnie przeciwzmarszczkowo, chroni przed promieniami UV, poprawia mikrocyrkulację w naczyniach krwionośnych. Zawiera również skwalen, który chroni serce, ma działanie antynowotworowe oraz przeciwgrzybiczne. Olej ryżowy, zwłaszcza spożywany na zimno, wspomaga układ odpornościowy. Obniża też poziom cholesterolu, co ma duże znaczenie dla funkcjonowania układu sercowo-naczyniowego.
Olej ryżowy znany jest przede wszystkim w kuchni azjatyckiej, np. chińskiej czy japońskiej, ale stosuje się go również do wielu dań europejskich, np. do risotto. W kuchni ceni się go za wartości odżywcze, ale także za uniwersalność – nadaje się do przyrządzania potraw na zimno oraz na gorąco. Posiada wysoką temperaturę dymienia (254 stopnie Celsjusza), dlatego można stosować go do smażenia. Poza tym jest dość słabo wchłaniany przez inne składniki przyrządzanych dań, dzięki czemu nie są one zbyt ciężkostrawne. Jest znakomitym dodatkiem do sałatek, dressingów i sosów. 
Olej z awokado
Tłoczony na zimno ma ciemnozieloną barwę i smak zbliżony do oliwy. Jest źródłem nienasyconych kwasów tłuszczowych, skwalenu oraz lecytyny, która jest budulcem komórek mózgu, pełni funkcje ochronne żołądka i wątroby oraz usprawnia krążenie krsi. Zawarta w lecytynie cholina wspomaga proces koncentracji i zapamiętywania, dlatego olej ten jest wskazany dla uczących się.
Olej z awokado jest popularny w kuchni śródziemnomorskiej, stosowany do sosów, sałatek, pieczenia i gotowania.
Olej żurawinowy
Jest otrzymywany w wyniku tłoczenia na zimno żurawin wielkoowocowych. Ma specyficzny, owocowy aromat, najlepszy na surowo. Zawiera dużo niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych, witaminę E, fitosterole, magnez, wapń, cynk, potas, mangan, selen, fosfolipidy.Olej ten zawiera również tocotrienole (naturalna pochodna witaminy E) znane jako susbstancja o silnym działaniu antyutleniającym (niweluje działanie wolnych rodników).
Olej makowy
Tłoczony na zimno z niebieskiego maku, ma delikatny lekko orzechowy smak i ciemny kolor. Jest dobrym źródłem kwasów tłuszczowych z grupy omega-6. Działa korzystnie na układ naczyniowo-sercowy. Jest popularny w kuchni orientalnej, wykorzystywany do produktów cukierniczych z makiem lub serem.
Olej konopny
Otrzymywany z tłoczonych na zimno nasion konopi siewnych. Ma zielonobrązowy kolor, lekko gorzki, korzenny smak i zapach.
Jest bogaty w witaminę K, odpowiada za prawidłową krzepliwość krwi. Olej cechuje się wysoką zawartością nienasyconych kwasów tłuszczowych takich jak kwas oleinowy, linolowy i linolenowy, jak również gamma-linolenowego kwasu (NNKT, stanowią ok. 75% oleju).
Olej konopny tłoczony na zimno z nasion jest wolny od substancji psychoaktywnych, które występują w innych częściach tej rośliny. 
Doskonały jako dodatek do ziemniaków, kaszi surówek.
Olej śliwkowy
Ma ciemnożółty kolor, migdałowy zapach, jest otrzymywany z pestek sliwki węgierki. Jest bogaty w nienasycone kwasy tłuszczowe, zwłaszcza omega-6, omega-9, w witaminę E, fitosterole.
Popularny w kuchni francuskiej i włoskiej, jako dodatek do deserów, sałatek, sosów i potraw rybnych.
Olej z pestek winogron
Jest żółtozielony lub zielonkawy. Jest bogatym źródłem kwasu linolowego i witaminy E. Obniża poziom cholesterolu LDL, podnosi poziom cholesterolu HDL, działa antyoksydacyjnie. Ponadto zawiera również flawonoidy, witaminy A i B6, resweratrol (organiczny związek chemiczny- bardzo silny przeciwutleniacz), minerały i lecytynę.
Doskonały jako dodatek do sosów, dressingów i sałatek.
Olej krokoszowy
Tłoczony na zimno z nasion krokosza barwierskiego, ma intensywny złotożółty kolor. Nie nadaje się do podgrzewania. Ma bardzo dużą zawartość kwasu linolowego jest świetnym środkiem zapobiegającym miażdżycy naczyń krwionośnych. 
Olej kokosowy
Olej kokosowy zawiera dużą ilość nasyconych kwasów tłuszczowych (ok. 90%), w tym: około 44% kwasu laurynowego, do 18% kwasu mirystynowego, 11% kwasu palmitynowego, od 5 do 11% kwasu kaprylowego, od 4 do 9% kwasu kaprynowego, 6% kwasu stearynowego, około 7% kwasu oleinowego, 2% kwasu linolowego i od 0,5 do 1,5% kwasu kapronowego. Zawiera witaminy B1, B2, B3, B6, C, E, kwas foliowy, a także potas, wapń, magnez, żelazo, fosfor i cynk. Zawartość poszczególnych substancji jest uzależniona od warunków, w jakich powstał surowiec (warunków lokalnych dla poszczególnych plantacji palmowych, warunków pogodowych, nasłonecznienia itp.).
Jest olejem nieschnącym. Po otwarciu może być zdatny do spożycia przez okres dwunastu miesięcy. W czystej postaci ma wygląd białej śliskiej masy o charakterystycznym kokosowym zapachu. Zupełnie pozbawione zapachu są oleje rafinowane (po tym możne je odróżnić od olejów tłoczonych na zimno). Temperatura topnienia oleju kokosowego - 23-26 stopni Celsjusza.
Olej kokosowy jest doskonałym olejem spożywczym. Jest olejem bardzo odpornym na wysokie temperatury, przez co wspaniale nadaje się do smażenia. Może być stosowany do kanapek, jako dodatek do sałat i wszelakich dań. Poza walorami smakowymi o jego wartości decyduje przede wszystkim szereg oddziaływań dobroczynnych dla organizmu. W przemyśle spożywczym jest wykorzystywany do wyrobu ciast, produkcji margaryny oraz czekolady.
Wykorzystywany również w kosmetyce.

wtorek, 20 sierpnia 2013

Siemię lniane i olej lniany


Siemię lniane i olej lniany, znane od 6000 lat zawierają wiele ważnych składników odżywczych. 
W składzie siemienia lnianego znajduje się :
- błonnik nierozpuszczalny - ten rodzaj błonnika zapewnia sprawne działanie przewodu pokarmowego oraz zapobiega zaparciom
 - kwas alfa-linolenowy (ALA) - nasz organizm nie produkuje tego kwasu tłuszczowego, musimy przyjmować go z pożywieniem. Kwas ten reguluje ciśnienie krwi oraz utrzymuje w zdrowiu ścianki komórek. Zapobiega chorobom serca poprzez redukowanie produkcji substancji hormonopodobnych, prowadzących do powstawania zakrzepów. Kwas alfa-linolenowy wpływa na zdrowotne wartości oleju lnianego, chociaż w procesie produkcji oleju tracone są takie wartości , jak błonnik i lignany.
- lignany - to związki zwane również fitoestrogenami, gdyż wykazują łagodne działanie podobne do estrogenu, są jednocześnie silnymi przeciwutleniaczami 
- witamina E, witaminy z grupy B , witamina K, kwas foliowy, żelazo, magnez, cynk
Zawarte w nasionach śluzy powlekają błony śluzowe przełyku, żołądka i częściowo dwunastnicy, chroniąc je przed agresywnym kwasem solnym i zmniejszając odczyny zapalne. Siemię jest też dobrym środkiem przeciwkaszlowym, skutecznym zwłaszcza w zapaleniu oskrzeli, ale pomaga także w chorobach skórnych, leczeniu oparzeń i odmrożeń. 
Dodawanie siemienia lnianego do pokarmów może chronić przed chorobą serca, wpływa również korzystnie na obniżenie cholesterolu LDL. 
Siemię lniane w pewien sposób wspomaga odchudzanie. Otóż reguluje poziom cholesterolu, problem występujący często u osób z nadwagą. Poza tym nasiona lnu wywołują uczucie sytości, co chroni przed sięgnięciem po kolejną przekąskę, a tym samym przed dostarczeniem organizmowi dodatkowych kalorii. Jednak nie zrzucimy zbędnych kilogramów jedynie dzięki spożywaniu siemienia lnianego. Odchudzanie jest skuteczne tylko i wyłącznie wtedy, gdy połączymy zdrową dietę z aktywnością fizyczną.
Ponieważ siemię lniane zawiera spore ilości błonnika pokarmowego, najlepiej na początku zacząć przyjmowanie od niewielkich ilości i stopniowo je zwiększać. W przeciwnym razie może mieć działanie przeczyszczające. Szczególnie silne reakcje mogą pojawić się u osób z zespołem jelita drażliwego.
Podobnie jak wiele innych produktów naturalnych, siemię lniane stanowi źródło niewielkich dawek związków cyjanowych, szczególnie jeśli spożywa się je na surowo. Organizm ludzki jednak posiada zdolność neutralizacji pewnych dawek związków cyjanowych – 3 łyżeczki mielonego siemienia lnianego dziennie są zupełnie bezpieczne a równocześnie stanowią dawkę efektywną jeśli chodzi o korzystne działanie na zdrowie. Aby wykorzystać wszystkie składniki występujące w siemieniu lnianym, należy zemleć je w młynku do kawy. Jeśli ziarna nie są dobrze przeżute lub zmielone. przejdą przez układ pokarmowy w niezmienionej postaci. Nie należy też zbyt długo przechowywać zmielonego lnu, ponieważ zawarty w nim tłuszcz jełczeje.
Świeżo zmielone siemię lniane można np. dodawać do ciasta na naleśniki, wypieków (zastępując część mąki lub posypując pieczywo), owsianki, płatków z mlekiem, kotletów mielonych, past do chleba. 
Można zrobić sos pesto ze świeżej bazylii, czosnku, zmielonego siemienia lnianego (zamiast orzeszków piniowych), oleju lnianego i parmezanu. Następnie wymieszać z gorącym makaronem.
Na szczególną uwagę zasługuje olej lniany tłoczony na zimno
Stosowanie oleju lnianego ma pomóc w podnoszeniu odporności organizmu, w walce organizmu z przeciwciałami i negatywnymi ustrojami. Olej lniany i zawarte w nim bogactwo regenerują także błony śluzowe przewodu pokarmowego. Co ciekawe, olej lniany ma też działanie rozkurczowe i żółciopędne. Regularne spożywanie oleju lnianego zapewnia także ochronę przed chorobami serca i chorobami naczyń krwionośnych. Olej lniany pomaga przywrócić równowagę hormonalną i zaburzone proporcje kwasów tłuszczowych w organizmie. Kwasy tłuszczowe omega-3 (w połączeniu z ćwiczeniami fizycznymi) regulują poziom cholesterolu i cukrów we krwi zwiększając tym samym skuteczność kuracji odchudzających.
Należy podkreślić także fakt, że olej lniany miewa zastosowanie w przypadku schorzeń zewnętrznych. Przypisuje mu się działanie przede wszystkim przeciwzapalne oraz łagodzące. W związku z zawartością licznych składników odżywczych w oleju lnianym, posiada on także właściwości regenerujące. Oczyszcza skórę, wygładza ją, ułatwia leczenie chorób skóry. Naturalnie też natłuszcza i wzmacnia skórę i włosy
Olej lniany charakteryzuje się doskonałym bilansem kwasów tłuszczowych (NNKT). NNKT to związki chemiczne, których organizm nie produkuje, ale potrzebuje do prawidłowego funkcjonowania. Proporcja kwasów omega-3 i omega-6 w oleju lnianym wynoszą 1:1. Źródłem kwasów omega-3 są: warzywa zielone, siemię lniane, olej z siemienia, olej z orzechów, organiczne mięso, organiczne jaja i pokarmy mleczne pochodzące od zwierząt karmionych trawą lub paszą z dodatkiem siemienia lnianego.
Źródłem kwasów tłuszczowych omega-6 są: oleje roślinne ( zwłaszcza olej kukurydziany i słonecznikowy), oleje nasycone, margaryny, nieorganiczne jaja, mięso i produkty mleczne. Przeciętny człowiek spożywa je w proporcjach nawet 1:50 na rzecz kwasu omega-6. Natomiast niedobory kwasu omega-3 przy nadmiernym spożywaniu omega-6 mogą prowadzić do wielu schorzeń, głównie chorób cywilizacyjnych (nowotwory, arterioskleroza, dermatozy, schorzenia autoimmunologiczne, choroby układu krążenia, depresje). Dzieci z niedoborami kwasów omega-3 mają problemy z zachowaniem, nauką, pamięcią i częściej u nich występuje ADHD
Należy pamiętać, że nie wolno podgrzewać oleju lnianego, gdyż niszczy to zawarty w nim kwas alfa-linolenowy. Można dodawać olej lniany do wszelkich zimnych potraw : sałatek, surówek, dresingów, past, twarożku. Zaleca się regularne spożywanie oleju lnianego kobietom w ciąży i karmiącym piersią oraz wszystkim osobom po 40 roku życia. Przyjmuje się, że osoba dorosła powinna spożywać 1 g oleju na kilogram masy ciała.
Olej lniany powinno przechowywać się w chłodzie, najlepiej w lodówce, z daleka od promieni słonecznych, pod wpływem których utleniają się kwasy Omega-3. Po otwarciu należy go przechowywać wyłącznie w lodówce.