poniedziałek, 16 września 2013

Tłuszcze trans, czyli diabeł ukryty w ciasteczkach

Pojęcie tłuszcze trans dotyczy tłuszczów nienasyconych z izomerem trans. 
Większość tłuszczów trans konsumowanych współcześnie jest wytwarzana przemysłowo w częściowym uwodornieniu - utwardzeniu olejów roślinnych. Przemysłowe wytwarzanie olejów i tłuszczów oraz ich zastosowanie do produkcji środków spożywczych często prowadzą do niepożądanych zmian chemicznych, które mogą stwarzać poważne ryzyko dla zdrowia. 
Celem częściowego uwodornienia jest dodanie atomów wodoru do tłuszczów nienasyconych, w wyniku czego stają się one bardziej nasycone. W trakcie procesu utwardzania zachodzi przemiana tłuszczów płynnych w tłuszcze stałe, które prowadzi do wysycenia nienasyconych wiązań między atomami węgla. W wyniku tych zmian chemicznych z płynnego oleju powstaje tłuszcz o stałej konsystencji, nadający się do smarowania. Tak powstałe tłuszcze mają wyższy stopień topnienia, dzięki czemu stają się atrakcyjne w przemyśle spożywczym, piekarniczym i jednocześnie przedłużają trwałość produktów. Wysoka zawartość tłuszczów trans pozwala wielokrotnie używać do smażenia tego samego tłuszczu, np. do przygotowania frytek, kotletów, warzyw. Obecność tłuszczów utwardzonych zapewnia produktom dłuższy okres trwałości, wpływa też na doznania smakowe: produkty smażone, lub pieczone, na tłuszczach trans są smakowicie chrupiące.
W procesie utwardzania w tłuszczach tworzą się kwasy tłuszczowe trans.
W odróżnieniu od tłuszczów żywnościowych naturalnych tłuszcze trans nie są niezbędne do życia i zdrowe, konsumowanie ich zwiększa ryzyko wystąpienia chorób serca. Podnoszą one poziom cholesterolu LDL ( tzw. "złego" cholesterolu) i obniżają poziom cholesterolu HDL ("dobrego" cholesterolu). Zwiększają ryzyko wystąpienia miażdżycy tętnic oraz nowotworów. Ponadto tłuszcze trans zwiększają poziom trójglicerydów we krwi, co przyczynia się do podwyższenia ryzyka wystąpienia choroby serca. Należy przy tym pamiętać, że tłuszcze w postaci stałej są większym zagrożeniem dla zdrowia naczyń krwionośnych niż tłuszcze w formie płynnej.
Kwasy tłuszczowe typu trans pochodzące głównie z produktów zawierających przemysłowo utwardzane tłuszcze roślinne wiążą się także z rozwojem zespołu metabolicznego. Izomery trans dostarczane wraz z dietą mogą sprzyjać zwiększaniu masy ciała oraz wewnątrzbrzusznej tkanki tłuszczowej (otyłość brzuszna).
Według badaczy przyczyną jest osłabienie przez izomery trans wrażliwości komórek na działanie insuliny. W rezultacie, następuje hiperinsulinemia, która z kolei może doprowadzić do nagromadzenia lipidów w komórkach brzusznej tkanki tłuszczowej.Wysokie spożycie produktów bogatych w sztuczne izomery trans sprzyja wzrostowi insulinooporności- zjawisko to jest tym bardziej nasilone w przypadku osób podatnych na rozwój cukrzycy, a zatem z otyłością brzuszną, małą aktywnością fizyczną czy też już występującą opornością na insulinę.
Utwardzone oleje roślinne możemy znależć np. w margarynach kubkowych, miksach masła i margaryny, majonezach, deserach mlecznych, słodyczach, zupach i sosach instant, śmietance do kawy w proszku, żywności typu fast-food, frytkach, pączkach, popcornie, chipsach, krakersach. Lista takich produktów jest zatrważająco długa.
Światowe autorytety do spraw zdrowia zalecają, aby konsumpcja tłuszczów trans była redukowana do śladowych ilości. 
Warto uważnie czytać etykiety produktów spożywczych i eliminować ze swojej codziennej diety żywność przetworzoną, zawierającą niebezpieczne dla naszego zdrowia tłuszcze trans. Należy sprawdzać, czy na liście składników znajduje się słowo "uwodorniony, "częściowo uwodorniony " lub " utwardzony" . Im wyższą zajmuje pozycję na liście składników tym jest go więcej w produkcie. Czasami niektóre produkty zawierające hasła na etykiecie typu " bez cholesterolu ", " nie zawierające tłuszczy zwierzęcych" mają w składzie utwardzone tłuszcze roślinne. Unikajmy smażalni frytek , budek typu fast-food, starajmy się jeść produkty pieczone i grillowane zamiast smażonych.
O ile we współczesnym świecie trudno jest wyeliminować wszystkie szkodliwe produkty to przynajmniej możemy przyczynić się do zdecydowanego zmniejszenia ich w naszej diecie, robiąc świadome zakupy.

Źródła :
Karbowska J., Kochan Z.: Trans kwasy tłuszczowe a ryzyko choroby wieńcowej
Kochan Z., Karbowska J., Babicz-Zielińska E., Trans – kwasy tłuszczowe w diecie – rola w rozwoju zespołu metabolicznego
Kijek K Dobre życie, superżywność dla wszystkich

Brak komentarzy :

Prześlij komentarz