Babka płesznik - błonnik z łąki

Nasiona babki płesznik ( Semen Psyllii ) zawierają duże ilości substancji śluzowych które znajdują się w łupinie nasiona. Ponadto nasiona zwierają trisacharydy, białko, fitosterole, aukubiny, olej tłusty, sterole i triterpeny.

Nasiona babki płesznik dzięki dużej zawartości błonnika działają oczyszczająco, wspomagająco na pracę jelit i przeczyszczająco.

100 g babki płesznik to 68 g błonnika.

W medycynie naturalnej najczęściej nasion babki płesznik używa się jako środka przeczyszczającego, szczególnie przydatnego przy zaparciach, zwłaszcza u osób cierpiących na hemoroidy, Wyraźnie łagodzi wtedy ból w czasie wypróżnień. Stosowanie w diecie nasion babki płesznik łagodzi podrażnienia ścian jelit, przełyku, odbytu, dzięki swym właściwościom śluzowatym. Łupiny babki płesznik nie tylko chłoną wodę w ilości wielokrotnie przewyższającej ich objętość, ale w obecności wody uwalniają śluz i tworzą żel ułatwiający przesuwanie mas zalegających w jelitach. Ponieważ nie powoduje to otarcia ścian jelit, zastosowanie nasion babki płesznik jest szczególnie polecane w przypadku jelit wrażliwych. Babka płesznik wpływa pozytywnie na zwiększenie liczby "dobrych" bakterii jelitowych. Jest też stosowana jako środek zapobiegający chorobom układu krążenia, pomaga w usunięciu złego cholesterolu z organizmu.

Nasiona babki płesznika podaje się do picia w zależności od wieku dorośli od 10 – 30 gram tj około 7,5 łyżeczki. W tym celu najlepiej namoczyć nasiona w wodzie przegotowanej, herbacie lub w kompocie i wypijać 2 do 3 razy dziennie. Podczas stosowania należy w ciągu dnia wypijać dodatkowo przynajmniej 8 szklanek wody.

Jako środek przeczyszczający można podawać nasiona niemowlakom i małym dzieciom w ilości 5 – 15 gram tj. od 1 – 2 łyżeczek według wieku.Należy dla niemowląt przygotować kleik w naprze z rumianku, kleik podawać rano i wieczorem.

Nasiona babki płesznika polecane są kobietom w ciąży gdyż skutecznie zastępują inne nieraz gwałtowne i silnie działające środki przeczyszczające. Działanie następuje po 12 – 24 godzinach lub nawet później.

Babka płesznik jest zalecana również osobom odchudzającym się, ponieważ dzięki właściwościom żelującym i zwiększającym objętość ogranicza apetyt i daje uczucie sytości.

 

W starożytności nasionami babki płesznik leczono płuc i febrę. W dawnej Polsce gotowano z nasion leczniczy kleik, który słodzono miodem i podawano przy suchym kaszlu. Leczono nim również stany zapalne oczu.

Nie stosować nasion babki płesznika przy niedrożności jelit, nudnościach, wymiotach i bólach brzucha z nieznanej przyczyn. Gdy w tym samym czasie przyjmowane są inne leki należy zachować odstęp co najmniej godzinny, gdyż mogą opóźniać wchłanianie leków.

IBS - Zespół jelita drażliwego

Zespół jelita drażliwego, w skrócie IBS ( od angielskiej nazwy irritable bowel syndrome) jest jednym z częstszych problemów gastrycznych. Mamy z nim do czynienia, kiedy mięśnie układu pokarmowego kurczą się w sposób nieskoordynowany, dając zaburzenia perystaltyki. Nie jest znana konkretna przyczyna występowania zespołu jelita drażliwego, choć naukowcy sugerują wiele czynników, mogących wywoływać tę przypadłość. Czynniki mogące rozstroić układ nerwowy i pokarmowy, prowadząc w efekcie do tej choroby to między innymi stres i nadużywanie antybiotyków. Uważa się, że silny stres pogarsza objawy niezależnie od powodów schorzenia. Ponieważ zespół ten może mieć wiele przyczyn diagnozuje się go poprzez eliminację innych chorób o podobnych objawach, a potem opracowuje się leczenie. Terapia obejmuje między innymi zmiany w diecie.
Zaleca się jedzenie częstych, niewielkich posiłków. Ważne też jest, aby jeść powoli, ponieważ przy szybkim jedzeniu połyka się powietrze, co wywołuje wzdęcia i podrażnienia jelit. Powinno się starannie gryźć każdy kęs jedzenia, dzięki czemu w optymalny sposób przyswajane są składniki odżywcze w przewodzie pokarmowym. Ogólnie zaleca się dietę łatwostrawną, unikanie nadmiaru tłuszczów oraz w zależności od przewagi postaci biegunkowej lub zaparciowej dietę o niskiej lub wysokiej zawartości włókien roślinnych, czyli tzw. ubogoresztkową lub bogatoresztkową. 
Błonnik wspomaga funkcje trawienne i reguluje pracę jelit. Błonnik nierozpuszczalny ( pieczywo pełnoziarniste, otręby, morele, rodzynki, świeże warzywa i owoce, pestki dyni, słonecznika ) zwiększa masę stolca i ułatwia jego wydalanie, co jest pomocne w przypadku zaparcia. 
Rozwalniające działanie mają buraki ćwikłowe, papryka.
Pokarmy bogate w błonnik rozpuszczalny ( owies, jabłka, banany, marchew, fasolka szparagowa) wchłaniają wodę z przewodu pokarmowego, co z kolei przynosi ulgę osobom cierpiącym na biegunkę. Biegunka związana z tym zespołem może pozbawić jelita żyjących w nich dobroczynnych bakterii, dlatego warto przyjmować probiotyki, aby odbudować florę bakteryjną. Rozwojowi tych potrzebnych nam bakterii sprzyjają fruktooligosacharydy występujące m.in. w bananach, owocach łagodnych dla przewodu pokarmowego.
W przypadku mieszanej postaci zespołu jelita drażliwego każdy musi ustalić własny punkt tolerancji błonnika i stopniowo zwiększać jego dawkę, zaczynając od warzyw gotowanych na parze i obranych, startych owoców.

Produkty zalecane przy biegunkach :

pszenne pieczywo, sucharki, ewentualnie graham, drobne kasze (kukurydziana, krakowska, manna, perłowa), ryż, gotowane ziemniaki

napar z suszonych jagód, kakao na wodzie, lampka czerwonego wytrawnego wina, kisiel, galaretki, marchew gotowana, tarte jabłko

warzywa korzeniowe (marchew, pietruszka, seler), sałata, cykoria

jogurt naturalny i kefir

tofu

chude gotowane mięso i ryby

Produkty zalecane przy zaparciach :

pieczywo razowe i mieszane,

makaron razowy, grube kasze,

płatki zbożowe

otręby owsiane

surowe warzywa (sałata, pomidory, cykoria, marchew, pietruszka, seler, buraki czerwone, papryka)

kompot z suszonych śliwek, bulion warzywny, napary z ziół (mięty, pokrzywy, rumianku lub kopru)

suszone śliwki, morele, rodzynki

Niektóre zioła, jak babka płesznik bogata w rozpuszczalne włókna roślinne, mają korzystny wpływ nie tylko na zaparcia, ale i na biegunkę. Równie uniwersalnie działa nawodnienie, czyli wypijanie ok. ośmiu szklanek wody dziennie.

Aby pozbyć się męczących wzdęć dobrze jest namaczać przed gotowaniem pokarmy, które je wywołują np. brokuły, kalafior. Także fasolę należy moczyć, a następnie gotować w świeżej wodzie. Podobnie działa gotowanie na parze.
Produkty wzdymające : cebula, czosnek, kukurydza, suche warzywa strączkowe, kapusta, brokuły, kalafior, słodycze.
Alkohol, kofeina, tłuszcz, sorbitol (rodzaj cukru występujący np. w gumie do żucia), napoje gazowane to substancje najbardziej podrażniające jelita i wzmagające objawy zespołu jelita drażliwego
Objawy zespołu jelita drażliwego mogą być spowodowane nietolerancją konkretnych pokarmów, czy substancji np. laktozy. Trzeba się dowiedzieć o jaki pokarm chodzi i unikać go. W tym celu dobrze jest prowadzić dziennik spożywanych posiłków, notować co się jadło, jakie były reakcje organizmu- to pozwoli zooptymalizować codzienną dietę.
Niezależnie od diety ważna wydaje się być poprawa kontroli nad stresem, zarówno za pomocą technik oddechowych, jogi jak i aktywności fizycznej w postaci np. marszu, biegania, pływania, jazdy na rowerze itp, wyzwalających wydzielanie endorfin, mających dobroczynny wpływ zarówno na ciało jak i psychikę, oraz problemy z pogranicza obu tych sfer, jakim jest IBS.